@BitcoinHaber: Tane Tane Bitcoin
Tane Tane Bitcoin etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
Tane Tane Bitcoin etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

13 Mart 2016 Pazar

Tane Tane Bitcoin : Bitcoin Cüzdanı Nedir?

Tane tane bitcoin yazı dizimize kaldığımız yerden devam ediyoruz. Önceki bölümlerde Ömer'e bitcoin anlatmıştık. Bundan sonra da hayali kahramanımız Ömer'in bitmek bilmeyen bitcoin merakını dindirmeye çalışacağız. Hikayeyi okumamış olanlar ve hatırlamak isteyenler 1. Bölümden başlayabilirler.


tane-tane-bitcoin-bitcoin-cuzdani
Tane Tane Bitcoin

Tane Tane Bitcoin >> 10. Bölüm: Bitcoin Cüzdanı nedir?

- Aklıma birşey takıldı. Demiştin ya bitcoin sadece elektronik ortamda var olabilir, kağıt madeni şekilde olamaz diye...
 

- Evet, bitcoin kullanabilmek için bir bitcoin cüzdanı sahibi olmalısın demiştim.
 

- Hah, diyelim bütün bitcoinlerim telefonumdaki bitcoin cüzdamımda ve telefonum da bozuldu. Ne olur bu durumda? Bütün servetim uçup gider mi?
 

- Şöyle düşün: Bir ödev hazırlıyorsun. Kaybetmemek için üzerinde haftalarca çalıştığın dosyanın yedeğini alırsın değil mi?
 

- Yani cüzdanın yedeğini başka yere alabilir miyim?
 

- Alsan iyi olur.
 

- Madem yedeği alınabiliyor ben cüzdandaki 1 bitcoini kopyalaya kopyalaya üç, beş, onbeş yapabilirim değil mi?
 

- Tek akıllı sen miydin? Olmaz öyle şey. Kopyaladığın cüzdanda duran şey bitcoin değil. Bir bankada içinde altınlarını sakladığın kiralık kasan olduğunu farzet. Cüzdanda kasanın anahtarı duruyor. Anahtarının istediğin kadar kopyasını çıkart,  kasadaki altın miktarı çoğalmaz.
 

- Hüsrana uğradım.
 

- Kasa örneğini verdiğim iyi oldu. Buradan devam edelim. Diyelim ki hiçbir ücret ödemeden istediğin kadar kasa sahibi olabiliyorsun. Gerçek kasalar için bu mümkün değil ama bitcoin'de durum aynen böyle.
 

- Yani bitcoin hesabı açtırmak için ücret ödemiyoruz, doğru bildim mi?
 

- Hala hesap açtırmak mı diyorsun? Sen de haklısın aslında, bitcoin dünyasını gerçek hayattan örneklerle anlattığımız için her şeyin bire bir karşılığı var gibi geliyor ilk bakışta. Hesap açtırmayı unut.
 

- Ama BTC borsasına kayıt olurken bizden bir sürü bilgi istiyor. Bu hesap açtırma sayılmaz mı?
 

- Borsada hesap açmak başka bir konu. Ona daha sonra geliriz. Bir bitcoin hesabın olması için hesap açman gerekmez.

- Bitcoin adresimizi birinin bize verdiğini sanıyordum.
 

- Kimse vermiyor. Sen rastgele bir adresi alıp bu benim adresim diyorsun ve kullanıyorsun.
 

- Haydaaa! Rastgele adres mi alıyorum? Ya iki kişi aynı adresi alırsa karışmıyor mu?
 

- İki kişinin aynı adresi alma olasılığı yok. Yani var da çok çok çok küçük bir olasılık. Uzaydaki tüm atomların içinden aynı atoma denk gelmek gibi. Yok derken bilgisayarının gerçekten rastgele sayı üretmede başarılı olduğunu da varsaydım.
 

- Başarısız olma ihtimali de var yani?
 

- Bilgisayarlar deterministik makineler olduğundan rastgele sayı seçmede çok yetenekli değiller. Aynı girdiyi verdiğinde hep aynı çıktıyı üretirler. Bu yüzden bilgisayarın ürettiği rastgele sayı aslında rastgele değil yaklaşık olarak rastgeledir. Eğer yazılımda bir hata varsa aynı rastgele sayı dizisini tekrar edebilirler. İşletim sistemi seviyesindeki bir hata yüzünden birkaç sene önce Android
platformundaki cüzdanların aynı bitcoin adreslerini ürettiğine şahit olduk. Neyse ki hatayı farkedip düzelttiler.
 

- Şimdi kullandığımız cüzdanlarda bu hata var mı?
 

- Hata cüzdanda değil Android işletim sistemindeydi zaten. Güncellemeyle düzeltildi merak etme. Böyle kritik hatalara ender rastlıyoruz, farkedildiğinde de hemen düzeltiliyor. Bitcoin'i güvenilir yapan şeylerden birisi açık kaynaklı olmasının yanında açığını bulmak için  uğraşan çok kişinin olması.
 

- Bu bir tezat değil mi? Pek çok bilgisayar korsanı kırmaya çalışıyorsa daha kolay kırılmaz mı?
 

- En sağlam düğüm herkesin çözmeye çalışıp da çözemediği düğümdür.
 

(Devam edecek)

Tane Tane Bitcoin : Önceki bölümler

1. Hiç Yoktan Para : Bitcoin


2. Bir Bitcoin Adresim Var


3. Para Transferi


4. Bitcoin Satın Almak


5. Bitcoin'i Kim Buldu?


6. Bitcoin Madenciliği (Bitcoin Mining) Nedir?


7. Bitcoin'in Değeri


8. Zorluk Seviyesi


9. Kriptografik Özet Fonksiyonu


10. Bitcoin Cüzdanı Nedir?


28 Şubat 2015 Cumartesi

Kriptografik Özet Fonksiyonu

Tane Tane Bitcoin >> 9 - Kriptografik Özet Fonksiyonu

- Öyle olsun. özet fonksiyonuna bir taraftan büyük bir sayı sokarsın, diğer tarafından küçük bir sayı alırsın. Temeli bu.  Mesela modulus (kalan) fonksiyonunu düşün. Büyük bir sayının küçük sayıya bölündüğünde kalan sayı. Örneğin Mod5 için Mod5(6) = 1, Mod5(7)=2, Mod5(10)=0 gibi. Küçük sayıyı bildiğinde büyük sayıyı tahmin edemezsin ama bir seçenek kümen vardır.  Kriptografik özet fonksiyonunda ise küçük sayıdan büyüğünü tahmin edebilmen imkansıza yakındır. Daha detaylı öğrenmek istersen wikipedia da   http://en.wikipedia.org/wiki/Cryptographic_hash_function sayfasına bakabilirsin.

Birçok kriptografik özet fonksiyonu vardır, bunlardan en bilinenlerinden biri bitcoin'in de kullandığı SHA256 kriptografik özet fonksiyonudur.  Bir diğeri Litecoin ve başka altcoinler tarafından kullanılan Scrypt özet fonksiyonudur.

- Altcoin nedir?

- Altcoin alternatif coin demek. Bitcoin tamamen açık kaynak kodlu bir kriptopara yazılımı ve buna bağlı olan protokole verilen isimdi. Bu protokolde kriptopara mantığını koruyarak birkaç parametre değiştirilerek türevlerini elde etmek mümkün. En başta kriptografik özet fonksiyonunu değiştirmek geliyor. Ya da ödül miktarını, onay süresini, ödül yarılanma süresini vb. Bugün takip bile edemeyeceğimiz yüzlerce altcoin var, mesela Litecoin,DogeCoin,NXT,Darkcoin, vb. İstersen sen de ÖmerCoin diye bir para çıkarabilirsin. Teknik özelliği bakımından bitcoin'den hiçbir farkı da olmayabilir ama bu senin çıkardığın paranın bitcoin gibi değerleneceği anlamına gelmez.

- Bitcoin değerini kim belirliyor?

- Ben belirliyorum. Şaka ama bir anlamda da doğru..  Diyelim ki benden 1 bitcoin almak istedin. Ben de senden 600TL istedim. Bulunduğumuz ortamda başka satıcı olmadığına göre bitcoin fiyatı 600 TL'dir diyebiliriz. Şimdi içeri başka bir satıcı girse ve 550 TL istiyorum dese fiyat 550 TL olur. Ama adamın elinde sadece 0.5 BTC olsun. Yarısını onun istediği fiyattan yarısını benim istediğim fiyattan alacağın için senin alış fiyatın 575 TL olur. Bir de bu senaryoyu borsada pek çok alıcı ve satıcının bir araya geldiği duruma uyarla. Bitcoin fiyatı alış ve satış arasındaki denge noktasında oluşur.

- Sahi 1 BTC kaç TL ediyor borsada?

- Bugün BTCTürk'te 610 TL

- Madenci cihazı diyorduk, konu konuyu açtı daha gelemedik. Yok kriptografik fonksiyondu derken.

- Bunları öğrenmen senin yararına olur. Özet fonksiyonunu bilmeden alacağın cihazları karşılaştıramazsın. Hangi altcoin hangi fonksiyonu kullanıyor bilmeden madenci olman mümkün değil ancak kazma olursun :)

Devam edecek...

1. Hiç Yoktan Para : Bitcoin


2. Bir Bitcoin Adresim Var


3. Para Transferi


4. Bitcoin Satın Almak


5. Bitcoin'i Kim Buldu?


6. Bitcoin Madenciliği (Bitcoin Mining) Nedir?


7. Bitoin'in Değeri


8. Zorluk Seviyesi


9. Kriptografik Özet Fonksiyonu


10. Bitcoin Cüzdanı Nedir?


Para Transferi

Tane Tane Bitcoin >> 3- Para Transferi

- Geçelim abi. Mesela ben sana 1 bitcoin gönderdim.

- Tamam. 1 BTC (Para birimi olarak bitcoin'in bilinen kısaltması BTC'dir) yi bana gönderdiğini farzedelim. Hesap tablosunda senin hesap numaranın karşısındaki rakam 1 BTC azalmalı, benim hesap numaramın karşısındaki de 1 artmalı, öyle değil mi?

- Evet, bu işlemler de ayrı bir tabloya mı yazılıyor? Yani Ömer (-1) Murat (+1) gibi mi.

- Yaklaştın! Ömer-->Murat (1) gibi bir kayıt listeye giriliyor. Bunun anlamı Ömer Murat'a 1 birim gönderdi.
bitcoin-hesap-hareketleri
Bitcoin Hesap Hareketleri

- Peki ilk tablodaki bakiyelerin güncellenmesi nasıl oluyor?

- İşte burası mantığı anlamak için önemli bir nokta. En başta sana basitleştirerek anlattığım için bir bakiye tablosundan bahsetmiştim. Şimdi o tabloyu unutmanı istiyorum çünkü bir bakiye tablosu aslında yok. Sadece transfer işlemlerinin altalta yazılı olduğu bir liste var.

- O zaman cüzdanda bakiyeni nasıl görüyorsun?

- Cüzdan uygulamasında bütün transferlerin listesi bulunuyor. Bana gelen BTC'lerin toplamı eksi benim gönderdiğim BTC'lerin toplamı eşittir BTC Bakiyem!

- Anladım da neden 1 adres yeterli değil hala anlatmadın.

- Dedik ya bu tablonun bir kopyası herkesin elinde var. Yani hangi adresten hangisine ne kadar gönderildiği belli. Hemen şimdi blockchain.info sitesine bakıp tüm işlemleri tek tek izleyebilirsin.

- Evet ama adresin kime ait olduğu belli değil demiştin.

- Kısmen doğru söyledim aslında. Bana bitcoin gönderebilmen için sana adresimi vermiştim.

- Doğru, adresin artık bende. Ne yapabilirim bu bilgiyle?

- Aynı adresi bana para göndermesi için bir başkasına da verebilirim. O zaman bana ne zaman ne kadar para gelmiş öğrenebilirsin.

- Hakikaten. Gizlilik diye bir şey kalmıyor o halde.

- Bunu engellemek için ben herkese farklı bir adres verebilirim. Cüzdanımda sınırsız sayıda adresim olabilir. Bunların bakiyelerini birleştirmek için uğraşmam gerekmez, cüzdan bu işi benim için yapıyor.

- Peki ilk yüklediğinde bitcoin cüzdanında hiç bakiye görünmüyor değil mi? Nasıl dolduruyorsun? Madencilikle mi dolduruyorsun?


Sonraki Bölüm: 4. Bitcoin Satın Almak


Tane Tane Bitcoin